Bij kinderen of jongeren waar ADD of ADHD wordt geconstateerd, is vaak sprake van een samenspel van factoren thuis, op school of in de vrije tijd. Dat maakt de kans op onder- of overdiagnose groot, net als de risico’s op te beperkte behandeling of juist te lang of te zwaar. Kan een multidisciplinaire invulling van ADHD-zorg dit ondervangen? Welke oplossingen kan dat bieden? Hoe kun je dit organiseren en onder welke voorwaarden is dit succesvol? Twee praktijkvoorbeelden, in Achterveld en in Uithoorn, illustreren de ins en outs van een multidisciplinaire ADHD-aanpak.
Er is geen blauwdruk voor de inrichting van ADHD-zorg. Dat is afhankelijk van te veel factoren. Wel zijn er – sinds de decentralisaties en transitie in de zorg twee jaar geleden zijn ingezet – allerlei bottom-up initiatieven voor samenwerking gestart. InEen was daar benieuwd naar en vroeg in een van haar nieuwsbrieven aan de leden naar de ervaringen met multidisciplinaire ADHD-zorg.
Beslisboom
Gezondheidscentrum De Heelkom in Achterveld reageerde enthousiast op die oproep. Huisarts Annemarie Drenth werkte onder andere met eerstelijnspsycholoog Rein Westerduin aan een multidisciplinair protocol voor het zorgaanbod voor kinderen met ADHD. Dat begon zo’n twee jaar geleden. “Zo’n concreet onderwerp was meteen een goede aanleiding om de samenwerking met het sociaal team aan te jagen”, zegt ze. “Er was behoefte om een gezamenlijke visie te ontwikkelen, onder andere met de scholen hier in Achterveld”, vertelt Westerduin. Problemen ontstaan uit een samenspel van factoren, daarom is samenwerking wenselijk. Om dubbel werk te voorkomen, hebben de partijen een beslisboom ontwikkeld. Kinderen met geringe beperkingen en/of op enkelvoudig gebied gaan naar het Centrum voor Jeugd en Gezin of het sociaal team. Een triageteam kan ze van daaruit eventueel doorverwijzen naar de basis GGZ voor diagnostiek kort traject of uitgebreide diagnostiek. Op verdenking van een stoornis komen ze bij de POH-GGZ jeugd en ook kinderen of jongeren met ernstige beperkingen op meerdere gebieden worden via de huisarts naar de POH-GGZ jeugd verwezen.
Ketenzorg
In Uithoorn wordt al twee jaar gewerkt aan ketenzorg screenen, monitoren en terugvalpreventie bij kinderen en jongeren met AD(H)D, zo vertellen huisarts Lena Apeldoorn en POH-GGZ kinderen en jeugd Nicole Hermans bij De Amstel huisartsen, dat deel uitmaakt van Gezondheidscentrum Waterlinie. “De POH-GGZ verzorgt de screening en eerste diagnostiek voor verwijzing”, legt Lena Apeldoorn uit. “En als het traject in de tweede lijn afgelopen is, dan pakt de POH-GGZ het weer op. Die doet controles na een half jaar en daarna telkens na een jaar.” Soms wordt er voor een enkel consult terugverwezen naar de tweede lijn. “En we proberen altijd te kijken of de medicatie nog effectief is. Zo kunnen we zomaar ongezien verlengen voorkomen en als het mogelijk is bouwen we af”, aldus Apeldoorn. Doordat de eerste lijn de nacontrole overneemt, kan de GGZ de behandeling veel sneller sluiten.
Auteur: Leendert Douma