Ons lichaam is gemaakt om te bewegen. Als we onze spieren aanspannen, beïnvloeden we ons immuunsysteem, ons brein en onze weerstand. Voor mensen met COPD komt het er extra op aan dat ze dit ‘verdedigingsmechanisme’ in stelling brengen om de ziekte af te remmen. Bewegingswetenschapper Mathieu de Greef is ervan overtuigd dat mensen hun sportieve grenzen kunnen verleggen en geeft ze graag een duwtje in de goede richting.
Mathieu de Greef verricht onderzoek naar de effecten van lichamelijke activiteit op het verouderingsproces en het ziektebeloop bij chronische aandoeningen. Het Centrum voor Bewegingswetenschappen van het UMCG/Rijksuniversiteit Groningen is zijn thuishaven. Ook is hij als lector verbonden aan de Hanzehogeschool Groningen. De Greef weet als geen ander hoe moeilijk sommigen in beweging komen.
Hij legt er sterk de nadruk op dat blijven bewegen juist voor mensen met COPD (chronisch obstructief longlijden) van elementair belang is. “Net zo belangrijk als medicatie. Als we onze spieren aanspannen, beïnvloeden we ons immuunsysteem, ons brein en onze weerstand in gunstige zin. Voor mensen met COPD is dat nóg belangrijker. COPD is een ziekte die leidt tot ontstekingsreacties in het lichaam. Daardoor treden er biologische en fysiologische veranderingen op. De spiermassa wordt minder en de kans op bijvoorbeeld depressie en stress groeit. Door te bewegen, maken de spieren eiwitten aan die de ontstekingseiwitten die bij COPD horen als het ware in toom houden. Bewegen is voor COPD-patiënten dus een ‘verdedigingsmechanisme’ om de ziekte af te remmen. Door bewegen word je niet beter – met de inzichten van nu is COPD een onomkeerbaar proces – maar de kwaliteit van leven verbetert en longaanvallen (exacerbaties) worden minder als patiënten stoppen met roken en meer gaan bewegen.” Voor een COPD-patiënt kost bewegen in het begin meer moeite dan voor iemand zonder longklachten. Meer beweging inbouwen in het dagelijkse leven is een goed alternatief, zegt De Greef.
Volgens De Greef zou aandacht voor een gezonde leefstijl veel meer dan nu onderdeel moeten zijn van de zorg. “Het moet in het DNA van de zorg komen.” Daarbij ziet hij leefstijladviezen en ondersteuning bij gedragsverandering bij voorkeur gekoppeld aan andere vormen van zorg. “Er zou in de eerste lijn een ondersteuningsstructuur moeten komen. Die hoeven huisartsen niet alleen op te zetten, dat is een zaak van samenwerkende eerstelijnspartners. Als iedere COPD-patiënt die medicatie krijg ook een realistisch leefstijladvies ontvangt, vermindert het risico op longaanvallen aanzienlijk.”
Auteur: Els van Thiel
Download het volledige artikel hier: