Het aantal verwijzingen naar de oogarts in het ziekenhuis daalt met driekwart wanneer een optometrist wordt ingezet in de eerste lijn. Althans, zo is het in twee onafhankelijk van elkaar uitgevoerde projecten. Het ene in Haaksbergen, het andere in Almelo en omstreken. “Dit is een inspiratiebron voor de rest van het land.”
Tevreden patiënten, enthousiaste zorgverleners in de eerste lijn, ontlaste zorgverleners in de tweede lijn én lagere kosten. ‘Oog voor kansen’ in Haaksbergen en ‘de pilot Eye-opener’ in Almelo en omstreken kennen in grote lijnen dezelfde verheugende resultaten.
Wachtlijsten
De pilot Eye-opener is een initiatief van de Federatie Eerstelijnszorg Almelo e.o. (FEA), Ziekenhuisgroep Twente (ZGT) en zorgverzekeraar Menzis. “Gezamenlijk streven we naar doelmatige zorg”, vertelt Elra Eppink, Staffunctionaris Kwaliteit & Beleid bij FEA. “Oogheelkunde leek ons goede mogelijkheden te bieden. Huisartsen vertrouwen zichzelf niet snel op dit vlak en dan ligt een verwijzing naar de tweede lijn voor de hand. In het ziekenhuis wordt de patiënt doorgaans gezien door zowel de optometrist als de oogarts, maar vaak blijkt dat de laatste alleen advies geeft op basis van de diagnose die de optometrist heeft gesteld. Ondertussen is er vanwege krapte op de arbeidsmarkt grote druk op de oogarts; er ontstaan lange wachtlijsten.” De oplossing: de optometrist naar voren halen in de zorgketen. Op 1 juni vorig jaar ging de pilot van start. Huisartsen van vijf coöperaties koppelden patiënten aan de klinisch optometrist in ZGT Almelo. Na negen maanden luidde de conclusie dat 76 procent van de 258 personen met oogklachten uiteindelijk niet in de stoel van de oogarts was beland.
Lokale optiek
Huisartsengroep Haaksbergen ontwikkelde een soortgelijk project: ‘Oog voor kansen’. Anja van Kempen, huisarts en projectleider: “Onze huisartsen en patiënten werden structureel geconfronteerd met een lange wachtlijst voor de oogarts in het ziekenhuis. Tegelijkertijd hadden de huisartsen een goede werkverhouding met de optometrist in de plaatselijke optiekzaak. Het probleem was dat de optometrist onverzekerde zorg bood. We wilden daarom de optometrist naar de eerste lijn halen en de zorg daar laten vergoeden door de verzekeraar.” Menzis en Medisch Spectrum Twente omarmden het voorstel. Sinds oktober 2015 kunnen de huisartsen ook verwijzen naar de optometrist in de optiekzaak óf een collega-huisarts met de bijzondere bekwaamheid ‘oogheelkunde’.
Tot september 2016 hadden de huisartsen 234 keer behoefte aan de deskundigheid van een andere zorgverlener. Bij 72 procent van de patiënten was een verwijzing naar de oogarts niet nodig; de kunde van de optometrist of collega-huisarts was afdoende.
Auteur: Gerben Stolk
Download het volledige artikel hier: