Een gezamenlijke klim naar een gedeeld doel – de Agenda Ondervoeding NL

Op 22 mei was De Eerstelijns vertegenwoordigd bij de klankbordbijeenkomst over de Agenda Ondervoeding NL, op uitnodiging van de NVD. Een bijeenkomst die niet alleen aangreep vanwege de urgentie van het onderwerp, maar ook door de manier waarop het werd aangepakt: als een maatschappelijk vraagstuk dat vraagt om samenhang, samenwerking en een gedeeld kompas.

Want ondervoeding is meer dan een medisch probleem. Het raakt ouderen, mensen met kanker, chronisch zieken en kinderen. Het ontstaat niet alleen door ziekte, maar ook door armoede, eenzaamheid, een gebrek aan kennis of beperkte toegang tot passende zorg. De gevolgen zijn groot – voor het individu én voor de samenleving.

Van versnippering naar verbinding
Wat tijdens de bijeenkomst opviel, is dat de betrokken partijen bewust hebben gekozen voor een andere aanpak. Geen top-down beleid of dichtgetimmerd plan. Maar een gedeelde ambitie als vertrekpunt. Net zoals het Nederlands Kanker Collectief (NKC) het heeft aangepakt. Ook daar was sprake van versnipperde inspanningen en een groeiend probleem. In plaats van opnieuw het wiel uit te vinden, koos het NKC ervoor om bestaande initiatieven te verbinden en gezamenlijk doelen te formuleren. Dat leidde tot de Nederlandse Kanker Agenda – een krachtige maatschappelijke beweging, gedragen door meer dan honderd partijen.

Diezelfde gedachte vormt nu het fundament van de Agenda Ondervoeding NL. Geen agenda van één partij, maar een breed netwerk dat samen bepaalt waar we naartoe werken, en hoe we daar komen.

“De gezamenlijke Agenda zal functioneren als een netwerk. De kennis die nu bij heel veel partijen ligt, brengen we samen en dan kunnen we het verschil maken. Samen kunnen we beter inschatten wat er nodig is om de beweging duurzaam te ondersteunen. Het eigenaarschap van de agenda ligt niet bij het Voedingscentrum, de NVD of één andere partij. We brengen juist verschillende organisaties en initiatieven bij elkaar om er gezamenlijk aan te werken.”

De bijeenkomst: langs de doelen, in gesprek over de route
Tijdens de klankbordbijeenkomst stond de inhoud centraal. De opgestelde conceptdoelen van de Agenda Ondervoeding NL werden gepresenteerd en gezamenlijk besproken. Deze doelen zijn onderverdeeld in drie hoofdthema’s: screening, preventie en behandeling.

De deelnemers – afkomstig uit diverse domeinen zoals de eerstelijnszorg, ziekenhuizen, ouderenzorg, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties – dachten actief mee over de richting en invulling van de agenda. In groepen werd langs de verschillende thema’s gelopen. De bijeenkomst was interactief: met inhoudelijke discussies, kritische vragen, gedeelde ervaringen en het aandragen van oplossingsrichtingen.

Wat opviel was de open sfeer: er werd geluisterd, gereflecteerd en aangevuld. De kracht lag in de herkenning: hoewel iedereen uit een andere praktijk komt, was het gedeelde gevoel van urgentie en het besef dat dit niet door één partij op te lossen is, sterk aanwezig.

De opbrengsten van deze sessie worden door de stuurgroep verwerkt en meegenomen in de definitieve versie van de Agenda, die naar verwachting in september feestelijk wordt gelanceerd. Daarmee markeert deze bijeenkomst geen afsluiting, maar het echte begin van een gezamenlijke beweging.

Geen afsluiting, maar een startpunt
De Agenda Ondervoeding NL is geen beleidsstuk voor in een lade. Het is het startpunt van een beweging. Een netwerk dat bestaande kennis, energie en initiatieven verbindt – en helpt richten op datgene wat echt het verschil maakt in het leven van mensen.

We staan aan het begin van een gedeeld traject. De richting is bepaald, de energie is er, en het eigenaarschap ligt bij ons allemaal. Door samenwerking, afstemming en gezamenlijke verantwoordelijkheid kunnen we structurele stappen zetten. Niet alleen binnen de zorg, maar ook in de samenleving daarbuiten.