In de spreekkamer van de huisarts komen dagelijks verhalen voorbij die verder reiken dan het medische domein. Een klacht als aanhoudende rugpijn kan in werkelijkheid voortkomen uit stress door schulden, eenzaamheid of onzekerheid op het werk. Zonder verbinding met het sociaal domein wordt zo’n probleem vaak onvoldoende aangepakt, waardoor het steeds terugkomt. De oplossing? De brugfunctie: een rol die medische zorg en sociale ondersteuning dichter bij elkaar brengt.
Wat is de brugfunctie en waarom is die nodig?
De brugfunctie is een verbindende schakel tussen huisartsenzorg en het sociaal domein. Het doel: inwoners snel en passend helpen door de juiste expertise te verbinden. Deze rol kan op twee niveaus worden ingevuld:
- Op wijkniveau – bijvoorbeeld door een wijkcoördinator die netwerken opbouwt, samenwerkingsverbanden coördineert en beleid vertaalt naar concrete acties in de wijk.
- Op individueel niveau – door professionals als een praktijkondersteuner sociaal (PO-Sociaal), welzijnscoach, sociaal makelaar of wijkverpleegkundige met een verbindende rol, die direct met inwoners in gesprek gaan en hen begeleiden naar passende hulp.
De meerwaarde in de praktijk
Het inzetten van brugfuncties levert winst op meerdere fronten:
- Passendere zorg en ondersteuning – inwoners komen sneller bij de juiste plek terecht.
- Minder druk op de huisarts – niet-medische vragen worden opgevangen buiten de spreekkamer.
- Sterkere wijken – door samenwerking met vrijwilligers, bewonersinitiatieven en het bredere sociale netwerk.
- Preventie en kostenbesparing – voorkomen dat klachten verergeren of specialistische zorg nodig wordt.
Succesfactoren voor een effectieve brugfunctie
Op basis van ervaringen uit het hele land, gebundeld in de Handreiking Brugfuncties tussen huisartsenzorg en sociaal domein van Pharos, komen enkele cruciale succesfactoren naar voren:
- Begin klein en toon resultaat – start in één praktijk of wijk en deel verbeteringen.
- Investeer in kennismaking en vertrouwen – persoonlijk contact is onmisbaar.
- Werk vanuit een gezamenlijke visie – voorkom dat financiering samenwerking belemmert.
- Maak duidelijke werkafspraken – leg routes en terugkoppelmomenten vast.
- Blijf leren en ontwikkelen – intervisie en gezamenlijke reflectie houden de aanpak effectief.
Praktische invulling in verschillende regio’s
- In stedelijke wijken werken PO-Sociaals vaak direct vanuit de huisartsenpraktijk.
- In dorpen zie je dorpscoördinatoren die eerst het lokale netwerk inzetten.
- In gemeenten met een wijkgerichte aanpak bouwen wijkcoördinatoren brede samenwerkingsnetwerken.
Toekomst en borging
De landelijke koers – vastgelegd in onder meer het Integraal Zorgakkoord (IZA), Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) en de Visie op de Eerstelijnszorg 2030 – onderstreept het belang van domeinoverstijgend samenwerken. Toch blijkt in de praktijk dat structurele financiering en borging nog een uitdaging zijn. Juist daarom is het belangrijk om resultaten zichtbaar te maken en bestuurlijk draagvlak te creëren.
Meer weten?
Voor een volledig overzicht van typen brugfuncties, praktijkvoorbeelden en concrete adviezen verwijzen we naar de Handreiking Brugfuncties tussen huisartsenzorg en sociaal domein.
