Poh-ggz: positioneer je als professional in jouw vakgebied

De betekenis van toekomstbestendige poh-ggz

“Wat mij betreft betekent een toekomstbestendige poh-ggz een zorgprofessional die voortdurend naar de eigen werkwijze en samenwerkingen kijkt, met als doel de huisartsenzorg en dus ook de poh-ggz-zorg beschikbaar te houden voor de mensen die deze professie het hardst nodig hebben”, zegt Niek Janssen, algemeen directeur bij Praktijksteun. “Het is de specialist op het gebied van de ggz die een belangrijke bijdrage levert aan dat deel van de zorgverlening in de huisartsenpraktijk.

De poh-ggz bespreekt met de huisarts – mede op basis van kenmerken van de praktijkpopulatie – wat de praktijk belangrijk vindt en wat nodig is om de betreffende populatie succesvol te helpen. Op basis van dit gesprek kunnen keuzes worden gemaakt, bijvoorbeeld op het gebied van essentiële samenwerkingen met partners, en kunnen eventuele aanpassingen worden doorgevoerd die impact maken in het licht van toegankelijkheid.”

Voor Mariska Musch, teamleider en poh-ggz bij Praktijksteun, heel herkenbaar. Zij vult aan: “De toekomstbestendige poh-ggz is een professional die zijn of haar ruime expertise inzet om zich te profileren als ggz-specialist binnen de huisartsenzorg. En die daarbij ook de beweging maakt vanuit verbinding naar andere professionals die dicht bij de patiënt staan, zoals de professionals in het sociaal domein of binnen welzijnsorganisaties.”

Bewuste keuzes maken

Op dit moment zijn grote verschillen zichtbaar tussen huisartsenpraktijken in de manier waarop de poh-ggz diens rol vervult, stelt Janssen. “Daarover in gesprek gaan biedt kansen om bewuste keuzes te maken in plaats van het te laten ontstaan”, zegt hij. Nog te vaak wordt hetzelfde werk gedaan door de ‘eilandjes’ huisarts, ggz en sociaal domein, stelt Musch. “Poh-ggz’ers zijn bij uitstek de aangewezen professionals voor vraagverheldering en triage”, zegt ze. “Zij weten als geen ander hoe ze een hulpvraag in kaart kunnen brengen en hoe ze die hulpvraag aan de juiste netwerkpartners kunnen verbinden. Hoe zonde is het dan als er een gedegen verwijzing ligt en de ggz en het sociaal domein dat werk dunnetjes over gaan doen en daarmee ook het proces voor de patiënt vertragen.” In die gevallen dat de poh-ggz de vraag onvoldoende helder krijgt, kan overigens ook gebruik worden gemaakt van een verkennend gesprek, zoals beschreven is in het Integraal Zorgakkoord (IZA). 

Invulling geven aan de beweging

In een eerder artikel heeft Praktijksteun stilgestaan bij zes thema’s om invulling te geven aan de beweging naar de toekomstbestendige poh-ggz. “In de praktijk zien we bruikbare voorbeelden hiervan die impact maken”, zegt Janssen. “We zien daar al veel poh-ggz’ers die hun rol pakken als kenner van en aanspreekpunt voor het netwerk: de partners in de ggz, het sociaal domein, welzijnswerk en ervaringsdeskundigen. Daarnaast zijn ze actief om doktersassistenten te helpen met triage en verbetering daarvan, om te waarborgen dat patiënten met hun hulpvraag op de juiste plek komen.”

Uitermate waardevol, stelt Musch. “De poh-ggz brengt een enorme ervaring en deskundigheid met zich mee”, zegt ze, “en is daarmee de ‘specialist’ op het vlak van de ggz. Niet alleen naar patiënten, maar zeker ook naar collega’s in en rondom de huisartspraktijk. Een verbindende factor dus. En daarvan zien we inderdaad al mooie voorbeelden, zoals multidisciplinaire overlegvormen, kernteams in de huisartspraktijk en consultatiepartners die door zowel de poh-ggz als huisartsen in te schakelen zijn. Sinds kort kunnen we daar bij Praktijksteun de praktijkscan aan toevoegen, die interessante gesprekken op gang brengt over de specifieke wensen van de huisartsenpraktijk over ggz-zorg, passend bij de populatie van die praktijk.”

POH-GGZ Academy

Het online leerplatform POH-GGZ Academy, die door Praktijksteun ontwikkeld is, kan een duidelijke bijdrage leveren aan het toekomstbestendig maken van de poh-ggz. “Die kent een rijk aanbod aan korte informatiefilmpjes, e-learnings, online en fysieke scholingen waarmee de poh-ggz structureel kan blijven werken aan diens deskundigheid. Daarbij dragen de fysieke scholingen ook bij aan waardevol collegiaal contact en de mogelijkheid tot het uitwisselen van kennis en ervaringen.”

De POH-GGZ Academy is daarmee een belangrijk platform, stelt Musch. “Cursussen, scholingen en webinars bijwonen zorgt voor connectie met elkaar”, zegt ze. “Het helpt ons om samen na te denken over de vraag hoe we ons kunnen gaan focussen op toekomstbestendige en waardegedreven zorg. Want dat is waar het om gaat: uitgaan van wat voor iemand belangrijk is en welke zorg kan bijdragen aan het behalen van die waarde voor die persoon.

Met die vraag draag je vanuit je professionaliteit bij aan het vergroten van de veerkracht van de mensen die je in de spreekkamer treft. Psycho-educatie geven en het normaliseren van zaken die bij het leven horen zijn daarbij belangrijke pijlers. Daarin kunnen we alleen effectief stappen zetten als we als professionals de verbinding zoeken met elkaar. Daarom zie ik deskundigheidsbevordering ook als een van de belangrijkste pijlers voor een poh-ggz als het gaat om professionele ontwikkeling. Door optimaal gebruik te maken van die deskundigheid kun je op microniveau al heel mooie veranderingen doorvoeren. Zie jezelf dus daadwerkelijk als die ggz-specialist en blijf op zoek gaan naar verbinding, met de patiënt, binnen de huisartsenpraktijk en vooral ook daarbuiten.”

Onze eigen cirkel van invloed

Janssen knikt en zegt: “Dat is precies de ontwikkeling die nodig is. Als je vandaag doet wat je gisteren deed, krijg je vandaag wat je gisteren kreeg. En gisteren was sprake van een vastlopend zorgstelsel, dus het is geen optie om het morgen op dezelfde manier te blijven doen. We zullen kritisch naar ons werk moeten kijken en ons vooral moeten focussen op onze eigen cirkel van invloed. Bepalen waarmee we impact kunnen maken. Wij richten ons daarin specifiek op de samenwerking tussen sociaal domein, huisartsenzorg, ggz en toekomstbestendige poh-ggz.” En daarnaast is er inderdaad de bijdrage die we kunnen leveren aan de maatschappelijk opgave om mentale klachten waar mogelijk te voorkomen, zoals Janssen die precies goed omschrijft. “Stel je eens voor dat ieder kind een diploma sociaal welbevinden zou halen om in moeilijke situaties zichzelf te kunnen redden. Maar vooral ook om heel veel plezier te beleven aan succesvol mentaal welbevinden.”

Sparren over dit thema?  Neem contact op met Niek Janssen: n.janssen@praktijksteun.nl / 088-2013820

Dit is een artikel in samenwerking met onze partner Praktijksteun.

Meer lezen over Praktijksteun? Klik dan hier!