Het HIS als hulpmiddel voor onderlinge afstemming tussen zorgverleners

De markt van huisarts informatiesystemen (HIS, red) is per definitie in beweging. Nieuwe technologische mogelijkheden enerzijds en veranderende behoeften bij huisartsen anderzijds maken dat HIS-producenten telkens weer hun aanbod vernieuwen. De Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV, red) levert sinds enkele jaren ook een bijdrage aan die ontwikkeling met de invoering van het zogenaamde XIS-keurmerk. Dat keurmerk wordt jaarlijks toegekend en garandeert de minimale kwaliteit van een HIS. In 2024 werkte zeventig procent van de huisartsen met een HIS met dat keurmerk. Begin april 2025 was HiX, van Chipsoft, het eerste HIS dat van de LHV een verlenging van het keurmerk kreeg.

Maar voor veel huisartsen is het HIS, hoe essentieel ook, geen favoriet onderwerp. ‘Als het maar werkt’. En overstappen van systeem is voor de gemiddelde huisarts al helemaal geen pretje. De tijd die een goede implementatie vraagt, kan zwaarder wegen dan de tijdwinst die een nieuw HIS belooft te brengen. Je wilt niet dat op maandagochtend de assistent moet ‘wennen’ als er acht patiënten in de wachtrij staan. Het nieuwe systeem kan bovendien de huisarts ‘dwingen’ anders te gaan werken dan hij of zij gewend is, bijvoorbeeld omdat er nieuwe medische standaarden in dat systeem geïntegreerd zijn die afwijken van hoe je het als huisarts tot dan toe deed.

Huisarts Mark Vermeulen zou je een early adopter kunnen noemen. ICT heeft juist wel zijn interesse. Vermeulen leidt met een collega een praktijk van 7500 patiënten en wordt ondersteund door twee HIDHA’s (huisartsen in dienstverband, red), twee vaste waarnemers, vijf praktijkondersteuners, zeven assistenten en een praktijkmanager. Een soepel werkend HIS is belangrijk voor zijn praktijk en voor de zorgverleners in eerste en tweede lijn waarmee ze samenwerken.

“Ik heb twee jaar lang in een projectgroep gezeten om te bepalen met welk HIS we in ons werkgebied zouden gaan werken. We hadden te maken met zeven, acht verschillende systemen. Daar moesten dan weer verschillende koppelingen voor ontwikkeld worden die vervolgens weer geld kostten. We wilden dus naar één systeem toe.”

Zo’n keuze luistert nauw. Vermeulen vertelt met liefdevolle glimlach over ‘de minst ICt-gevoelige’ assistent waarvoor een nieuw HIS niet al te lang een bevestiging van de spreekwoordelijke koudwatervrees moet zijn. “Je houdt natuurlijk dat mensen in het begin eraan moet wennen dat ze bij wijze van spreken niet meer rechtsboven moeten klikken, maar linksboven, of dat je eerst dubbel moest klikken om de tijd van een afspraak te zien en nu met de rechtermuisknop.” Maar als die assistent dan ook ontdekt dat bijvoorbeeld met het aanklikken van de afspraak ook gelijk de teams link voor het opstarten van een videoconsult geopend wordt, helpt dat bij het wegnemen van de weerstand.

Belangrijk criterium voor de projectgroep was de ondersteuning vanuit de te kiezen HIS voor organisatie overstijgende samenwerking. “Je moet je voorstellen dat de praktijkondersteuner voor een diabetespatiënt overlegt met een diëtist, met een podotherapeut. Al die informatie heb je idealiter op dezelfde plek. Daar waren HIS-en tot voort kort niet op ingericht, die waren dan alleen voor de huisartspraktijk zelf. En daar werden dan lagen overheen gelegd: Viplive, Care2U, Vital Health. Maar je wil een systeem waar iedereen op kan inloggen, mits met toestemming natuurlijk, en dan dezelfde informatie ziet. Samenwerking met ziekenhuis is een ander voorbeeld, dat ik als huisarts bij de data van het ziekenhuis kan en vice versa.”

Standaard
Mark Vermeulen en zijn collega’s kozen uiteindelijk voor HiX van Chipsoft. Hij noemt het een “intuïtief” systeem dat snel leert. “Als ik bijvoorbeeld longonderzoek doe, dan schrijf ik mijn bevindingen op een bepaalde manier op. Dat kan ik nu als het ware als een geeltje opslaan. Als ik dan de volgende keer bij wijze van spreken ‘long’ intoets met enkele uitslagen, dan wordt het verslag vervolgens verder voor mij uitgeschreven. Dat scheelt mij tijd.” Vermeulen wijst ook op de verschillende vragenlijsten die standaard in HiX zitten. “Bijvoorbeeld bij een depressie. Die lijst zit in HiX ingebouwd en kun je dan naar een patiënt sturen die het via zijn zorgportaal thuis invult, wat jij dan weer makkelijk kunt bekijken.”

Even wennen blijft het. Het heeft Vermeulens praktijk kruim gekost. Op het oog simpele, dagelijkse handelingen als het voorschrijven van medicatie moesten nu op een andere manier. In HiX zijn de jongste landelijke standaarden vastgelegd.

“Neem bijvoorbeeld de wijze waarop je bloeddruk registreert. Dat kan op een aantal verschillende manieren, maar dat kan dus misverstanden creëren tussen patiëntendossiers van zorgverleners. HiX houdt zich heel strikt aan de landelijke afspraken en dwingt je als huisarts daarin mee te gaan.”

Vermeulen noemt dat desgevraagd niet betuttelend, niet beperkend voor zijn autonomie. “Ik denk eerlijk gezegd dat het alleen maar goed is. Er is nu ook een Europese wet aangenomen die stelt dat in 2030, waar ook in Europa, een zorgverlener indien nodig jouw gegevens kan opvragen. Uiteindelijk is die onderlinge afstemming kwaliteitsbevorderend omdat je als zorgverleners allemaal in dezelfde taal gaat spreken. Ik vind het fijn als het HIS dat ik gebruik daarbij helpt.”