Zorgprofessionals in de eerste lijn krijgen steeds vaker te maken met (ex-)kankerpatiënten en – eventueel ook – hun familieleden. Dit vraagt om een proactieve houding van eerstelijns zorgverleners waarbij ze hun begeleidende en ondersteunende rol dienen te structureren. Huisarts Bert van Leeuwen uit Nijkerkerveen, tevens ervaringsdeskundige, is daar op ingesprongen met een project.
Patiënten met vermoeidheidsklachten, tintelende handen, een afnemende fysieke conditie of tanende spierkracht. Patiënten die vrezen hun weg niet meer te vinden op het werk, bang zijn hun opleiding niet te kunnen vervolgen of hun kinderen te verzorgen. Patiënten die angstig of neerslachtig zijn of kampen met concentratieproblemen. Patiënten die geen zin weten te geven aan hun bestaan of geen vertrouwen meer hebben in hun leven.
De overeenkomst tussen deze problemen van lichamelijke, praktische, emotionele en levensbeschouwelijke aard? Bert van Leeuwen komt ze stuk voor stuk tegen in zijn huisartsenpraktijk te Nijkerkerveen. ‘Dankzij de betere behandelingen en door de natuurlijke toename van oncologische patiënten – de populatie wordt ouder en babyboomers hebben de leeftijd bereikt waarop kanker meer voorkomt – wordt de eerste lijn in toenemende mate geconfronteerd met oncologiepatiënten’, vertelt hij. ‘We zien ze zowel in de diagnostische fase, de periode van behandeling, de tijd van nazorg als in de eventuele palliatieve of terminale fase.’ Vast aanspreekpunt Van Leeuwens woorden sluiten aan bij wat de NHG formuleerde in haar ‘Standpunt Oncologische Zorg in de huisartsenpraktijk’: “Eén op de drie mensen krijgt kanker. De huisarts ziet kankerpatiënten in verschillende ziektefasen en is het vaste aanspreekpunt voor de patiënt in de gezondheidszorg.” En ook: “Ongeveer 53 procent van alle patiënten met kanker of een chronische aandoening overlijdt thuis of in het verzorgingstehuis. Huisartsen begeleiden naar schatting twaalf tot dertien sterfgevallen per jaar. In bijna veertig procent is de doodsoorzaak kanker.”
Toename oncologiepatiënten in eerste lijn vereist proactieve houding
Eerste lijn ziet steeds vaker oncologiepatiënten. Gezondheidscentrum Nijkerkerveen springt hierop in met pilot.