De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) handhaaft sinds 1 juli jongstleden de medicatiebeoordeling in de eerstelijnszorg. De inspectie was ontevreden over de voortgang die de sector zelf realiseerde en heeft daarom een toetsingskader opgesteld. De Eerstelijns analyseert.
Medicatiebeoordeling is een belangrijke vorm van veiligheid bij farmaceutische zorg. Verkeerd gebruik van medicatie levert veel gezondheidsverlies en hogere kosten op. Medicatiebeoordeling of reviews is een gestructureerde methode om de kwaliteit bij polyfarmacie te verbeteren en onnodige ziekenhuisopnames te voorkomen. Het RIVM wijst hierop in onderzoek uit 2013, maar publiceert geen exacte aantallen of kosten. Het meest bekende onderzoek is het HARM-onderzoek van LAREB uit 2006. Daar wordt geconcludeerd dat 2,4 procent tot 5,6 procent van alle ziekenhuisopnames geneesmiddel-gerelateerd was, waarvan 46 procent als potentieel vermijdbaar is gekwalificeerd. Daarmee zou anno 2006 al 85 miljoen euro per jaar aan kosten bespaard en verlies van kwaliteit van leven voorkomen kunnen worden.
Beroepsorganisaties en wetenschappelijke organisaties hebben in 2012 de multidisciplinaire richtlijn “Polyfarmacie bij ouderen” opgesteld. De richtlijn is er, maar de implementatie gaat niet snel genoeg naar oordeel van de patiëntenverenigingen en de inspectie. Daarom is er een toetsingskader opgesteld voor handhaving. Dit kader bestaat uit vier normen:
1. Samenwerkingsafspraken over medicatiebeoordeling tussen voorschrijvers en apothekers zijn vastgelegd.
2. Voorschrijvers en apothekers voeren medicatiebeoordelingen uit bij patiënten die voldoen aan de selectie criteria op basis van de richtlijn “Polyfarmacie bij ouderen”. In ieder geval alle patiënten van 75 jaar en ouder, die zeven of meer geneesmiddelen gebruiken en een verminderde nierfunctie [(eGFR < 50 ml/ min/ 1,73m2] hebben, krijgen een medicatiebeoordeling.
3. Zorgverleners voeren systematisch en aantoonbaar medicatiebeoordelingen uit.
4. Het minimumaantal medicatiebeoordelingen dat zorgverleners jaarlijks uitvoeren is gebaseerd op een groeimodel voor de jaren 2015-2017.
Op basis van de inclusiecriteria die de IGZ hanteert, wordt op basis van het aantal (poliklinische) apotheken en (apotheekhoudende) huisartsenpraktijken ingeschat dat ruim 220 duizend patiënten een medicatiebeoordeling krijgen in 2015. Dat aantal loopt daarna op.
Medicatiebeoordeling afgedwongen door Inspectie voor de Gezondheidszorg
Eerstelijns analyseert toetsingskader voor handhaving multidisciplinaire richtlijn polyfarmacie bij ouderen van IGZ.
