Een ander belangrijk kernadvies van de RVS betreft de ontvlechting van ouderenzorg uit de Wlz. Dit voorstel heeft al een aantal keer eerder op tafel gelegen maar wordt door de Raad wederom geagendeerd.
De Raad adviseert:
Stel een gedeelde zorgplicht voor gemeenten en zorgverzekeraars in voor de zorg en ondersteuning voor ouderen. Dit betekent dat de delen van de Wlz in de toekomst verdeeld moeten worden onder de Wmo en de Zvw. De Wlz blijft behouden voor zorg die levenslang en levensbreed is (gehandicaptenzorg).
Rijksbrede aanpak is daarbij gewenst en aanpassing risicoverevening is noodzakelijk
Voor de zorg voor thuiswonende ouderen acht de Raad het wenselijk dat zorg en ondersteuning in de toekomst niet langer worden georganiseerd in 3 domeinen (Wlz, Wmo, Zvw). Vergelijkbaar met de aanpassingen in de organisatie van eerstelijnszorg moet de gedeelde zorgplicht voor gemeenten en verzekeraars de basis gaan vormen voor de inkoop van zorg en ondersteuning voor thuiswonende ouderen.
Gemeenten en verzekeraars hebben er dan – meer dan nu het geval is – belang bij om zorg en ondersteuning voor ouderen samenhangend en laagdrempelig te organiseren en ze kunnen zorgkosten niet langer afwentelen op de Wlz. Bovendien bevordert dit de begrijpelijkheid van het stelsel voor burgers, en worden zij zo minder snel geconfronteerd met onverwachte veranderingen in eigen bijdragen of in de zorg en ondersteuning die ze ontvangen ook van waarde zijn voor de intramurale ouderenzorg, maar dan alleen als aan een aantal cruciale voorwaarden wordt voldaan die eerst nader onderzocht worden. Zo zullen de bekostiging en indicatiestelling op een andere manier moeten worden ingevuld, minder gebaseerd op betaling per uur. Bovendien zal de capaciteit bij gemeenten moeten worden versterkt via onderlinge samenwerkingsvormen, voor goede inkoop op regionaal niveau.
Bovendien zullen voldoende geschikte woonvormen voor ouderen gerealiseerd moeten zijn, zodat benodigde vormen van hulp en ondersteuning ook buiten het verpleeghuis beschikbaar zijn. Dit vraagt een Rijksbrede aanpak vanuit meerdere ministeries, waaronder de ministeries van VWS en van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). Ook het aanpassen van de risicoverevening – passend bij de nieuwe taken en verantwoordelijkheden voor verzekeraars – is nodig om deze transitie in de organisatie van ouderenzorg te bewerkstelligen.